Ajowan

Familie: Schermbloemenfamilie (Umbelliferae oftewel Apiaceae)

Andere namen: Bisschopskruid.

In verschillende talen: Trachyspermum ammi (Lat), اجوان, كمون الملوكي, نخوه(Ar), Ajowan (Fra), Ajwain, Carom (Eng), Ajowan, Königskümmel, Indischer Kümmel (Dui)

Oorsprong:
De plant is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-India, maar wordt gekweekt in heel Midden-Azië, Noord-Afrika en Ethiopië. Ajowan botanisch verwant aan karwij en komijn. De zaden lijken op kleine selderijzaden. De zaden van de plant werden reeds in de oudheid gebruikt als een antiseptisch middel. De zaden worden gebruikt als specerij, ze smaken en ruiken naar tijm maar zijn iets scherper en bitterder.

Culinair:
Ajowan behoort in Arabië en in Indië tot de vaste keukenkruiden. Het zaad wordt gemalen of als hele korrels gebruikt. Ajowan past goed bij alle peulvruchten en wortelgroenten, maar ook bij pickles, gegrilleerd vlees en gevogelte. Het wordt gebruikt in oosterse pilafs en Indiase pankorhas (pikant gebak van eierdeeg). Als hele korrel wordt het voor het bakken over brood of koekjes gestrooid.

Het sterke aroma wordt versterkt door de zaden te roosteren of te bakken. Het smaakt goed in combinatie met aardappelen of vis. Groenten (linzen, bonen) zijn de meest populaire toepassing, deze worden op smaak gebracht met een boter die vaak ajowan bevat. Het wordt in de vorm van boter toegevoegd omdat de aroma componenten van kruiden vaak lipofiel zijn en dus beter oplossen in vet dan in water. Het verhitten versterkt dus niet alleen het aroma door de hoge temperatuur maar ook doordat het oplost in het vet dat gelijk over het voedsel wordt verspreid.

Het aroma van ajowan is heel sterk, daarom spaarzaam gebruiken. De zaden in een stevig sluitend blik koel en donker bewaren.

Medisch:
Ajowan heeft een positieve en krampwerende invloed op de spijsvertering en is ideaal om te gebruiken bij een vol gevoel in de maag na de maaltijd.
Een water extract dat ”Oman water” wordt genoemd, wordt in de Indiase geneeskunde gebruikt bij de behandeling van cholera en als antiseptisch middel. In India is het een huismiddel tegen astma.

Combineert goed met Bergamot, Citroengras, Citroenmelisse en Tijm.

Groei:
Ajowan is een éénjarige schermbloemige plant met grijsbruine zaden die op selderzaad lijken. De plant bloeit van juli tot augustus en dan rijpen ook de zaden. De bloemen zijn hermafrodiet en de plant is zelfbevruchtend. Het kruid heeft heldergroene bladeren en een rechte groeiwijze tot ongeveer 50-90 cm. De plant lijkt op de wilde peterselie, evenals op karwij, dille en komijn.